boven water, die meer inzicht in de persoon van Oom Piet geven. Ook heb ik in de jaren er na uit verschillende bronnen nog informatie gekregen.Piet is in 1924 geboren in Ten Boer en enige jaren later met het gezin verhuisd naar Zuidbroek. Hier heeft hij de lagere school bezocht. Na 1 jaar op de M.U.L.O is Piet gaan werken, vermoedelijk als boerenknecht. In 1940 is hij met zijn ouders en familie naar Zuidwolde verhuisd. Hier werkte hij als boerenknecht bij Boer Elema.Oom Piet is als oorlogsvrijwilliger naar Nederlands Indië gegaan. Na de Duitse bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog, hebben hij en veel leeftijdgenoten zich gemeld om “onze” kolonie in de Oost veilig te stellen. De leus “Indië verloren, rampspoed geboren” stimuleerde hun vermoedelijk om voor het vaderland te vechten. Maar ze waren ook op zoek naar avontuur. Piet behoorde tot de eerste lichting Nederlandser die verplicht waren om arbeidsdienst te doen in Duitsland. Toen hij 18 was dook hij onder om aan deze Arbeitseinsatz te ontkomen. Hij verbleef een paar jaar in Oosthem, waar hij via zijn Oom Aukeeen onderduikadres had gevonden bij Boer Siebranda. In 1944 keerde hij terug naar de woonplaats Zuidwolde en zat hij ondergedoken bij een boer in de omgeving. Na de oorlog heeft hij een paar maanden bij een verhuisbedrijf gewerkt. Zijn één jaar oudere broer Klaas vertelt 60 jaar later: “Tot en met de Oorlog hadden we, als we niet konden “leren”,  eigenlijk geen ander toekomstperspectief dan om boerenarbeider te worden, zoals de generaties voor ons. Onze vader had geprobeerd om zelf boer te worden, maar dat mislukte door de landbouwcrisis na de 1e wereldoorlog en het overlijden van zijn eerste vrouw. Toen we de Canadezen ontmoetten, die ons bevrijdden, zagen we dat er ook andere mogelijkheden waren. We zagen mogelijkheden voor een andere en betere toekomst.” Op 2 oktober 1945 trad hij in dienst. Hij werd ingedeeld bij het 12e regiment Infanterie van het 1e Bataljon, 1-12RI.Ook wel het Groningse bataljon genoemd omdat het vooral uit Groningers bestond. Hij werd opgeleid in de Adolf van Nassaukazerne in Zuidlaren. Tijdens deze periode werd zijn moeder ernstig ziek en overleed zij begin december. Volgens de overlevering heeft hij nog geprobeerd om af te zien van zijn dienst, maar dit was niet meer mogelijk. Via België en Engeland vertrokken 1-12 RI op 25 januari 1946 naar Indië. Op 29 maart 1946 kwamen ze aan in Soerabaja.

Met zijn broer Klaas werd Piet in Indië chauffeur bij het regiment. Hij werd in juni 1946 ingedeeld bij het Depot Peloton. Zijn rijopleiding kreeg hij in het leger. Toen het regiment in de zomer van 1948 terugkeerde naar Nederland moest hij voor straf achterblijven. Hij had zijn vrachtwagen voor niet militaire doelen gebruikt. Hij werd buitengewoon dienstplichtig verklaard (en niet meer een oorlogsvrijwilliger) en daarop ingedeeld bij het 10e Regiment Infanterie van het 2e Bataljon. Volgens zijn staat van dienst verblijft hij van eind oktober tot begin december in een militair vakantieoord in Tretes. Daarna gaat hij medio december over “in onderhoud en voeding” bij het Militair Commando van Tretes.

Eind december begint Nederland de zogenaamde 2e Politionele Actie tegen de Onafhankelijkheidsstrijders van Soekarno. Amerika was de onafhankelijkheidsbeweging gaan steunen ten koste van het Nederlandse standpunt en er ontstond een steeds grotere druk op Nederland om zich terug te trekken. Deze 2e Politionele Actie lijkt een soort wanhoopsoffensief te zijn van Nederland om het tij te keren. In één klap de beweging vernietigen was het doel. Wrang is nog dat de Nederlanders de actie startten, nadat de nog jonge VN Veiligheidsraad op kerstreces was gegaan. Deze werd echter in spoedberaad bijeen geroepen en riep de beide partijen op de vijandelijkheden onmiddelijk te staken. Een oproep die door Nederland werd genegeerd (uit: Afscheid van Indië, H.W. van den Doel, pp 324-325)

Piet is bij de actie betrokken. Juist op Oost Java, waar Piet was gelegerd, verliep de actie ook in militair opzicht niet goed voor de Nederlanders. Hij raakt met een groep Nederlandse militairen omsingeld op de militaire post Patjet. De munitie raakt op en hulp blijft uit. Samen met Herman Jansen bood Piet aan om met een jeep door de vijandelijke linies heen te breken en versterkingen uit Modjosari te gaan halen. Zij overleefden dit beiden niet. Hun lichamen werden de volgende dag teruggevonden bij de kampong Kambansoeri-Lor. Hij is begraven op zondag 2 januari 1949 in Ereveld Kembang Koenig (grafnr 155).Hij heeft in 1950 voor deze actie postuum de Bronzen Leeuw toegekend gekregen.

uit gedenkboek 2-10 RI

Soldaat HERMANUS HENDRIKUS JANSEN.

Geboren 15 Mei 1921

Overleden 31 December 1948

Op Oudejaarsdag 1948 sneuvelde ook Herman Jansen tijdens de uitoefening van zijn plicht, toen hij zich, samen met, één van zijn kameraden, vrijwillig aanmeldde om hulp te halen tijdens een hevige aanval van de vijand. Door vijandelijke kogels.getroffen, mocht hij het nieuwe Jaar niet meer aanschouwen. Ons, die hem drie Jaar in ons midden mochten hebben, liet hij in de diepste verslagenheid achter. Dat hij in Vrede moge rusten.

Soldaat PIETER SCHOONVELD

Geboren 22 December 1924

Overleden 31 December 1948

In Augustus 1948 werd hij bij ons ingedeeld. Achtergebleven van 1-12 R.I. zou hij met ons repatriëren. Doch zijn taak was nog niet af en op de laatste dag van het jaar 1948 offerde hij zijn leven op, door zich tijdens een vijandelijke aanval vrijwillig beschikbaar te stellen om versterkingen te halen. Hierbij werd hij overvallen en hij keerde niet terug. Hoewel wij hem slechts kort kenden, zal hij ons, door zijn moedig optreden, steeds in herinnering blijven.