Enige tijd geleden heeft achterneef Daniel Zitoony een prachtig filmpje gemaakt over het leven van Oom Harm en Tante Ynske. Historische beelden van de stad Groningen en Zuidwolde. Harm en Ynske vertellen uitgebreid over hun levens. De moeite waard om te bekijken.
Daniel:
Toen ik een jaar of 8 was, ging ik met opa en oma op één van de befaamde Plas-fietstochten. Waar we precies heen gingen weet ik niet meer en ook over het verloop zijn verschillende vertellingen, maar we belandden ergens op een bankje om uit te rusten. Ik had van Aaron een grap gehoord en dit was mijn kans om deze te vertellen. Opa zat nietsvermoedend op het bankje toen ik hem vroeg of ik zijn horloge even mocht vasthouden. Schoorvoetend gaf hij zijn klokje af en terwijl ik hem met mijn gebrekkige oog-handcoördinatie de lucht in gooide riep ik: “Kijk opa! De tijd vliegt!”
Dit was stap 1 van deze geniale grap. Stap 2 was om het horloge weer op te vangen en in goede staat weer terug te geven aan het slachtoffer. Dit verhaal had het waarschijnlijk niet tot dit moment gehaald als dit ook daadwerkelijk gelukt was. In plaats van hem op te vangen, belandde het horloge via het harde jaren ’80 bankje op de grond. De tijd vloog duidelijk niet meer. Hoe opa precies reageerde weet ik niet meer, maar wat ik wel weet, is dat dit moment in de jaren erna nog regelmatig de revue passeerde.
Een kleine 20 jaar later had ik een film gemaakt over de familie Zitoony. Ondanks het vele werk, was dit wel een erg leuk proces én het was mooi om een eindresultaat te hebben dat voor de jaren erna nog altijd tof was om weer terug te kunnen kijken. Omdat ik op dat moment de apparatuur en programma’s had om dit te doen, ging ik bij mezelf te rade wat mijn volgende project zou kunnen zijn. Hierbij kwam ik al gauw bij opa en oma uit. De dingen die ze mee hadden gemaakt en de verhalen die ze erover vertelden waren natuurlijk legendarisch en het zou zonde zijn om die herinneringen kwijt te raken.
Zo kwam ik bij mijn ooms terecht met de vraag of zij opa en oma konden interviewen over hun leven. Ik zou deze dan aan elkaar plakken, zodat iedereen ze kon zien. Zo gezegd, zo gedaan zou je zeggen, maar na een voortvarend begin, waarin ik eigenlijk alleen een intro en een paar zinnen van opa bij elkaar had gevoegd, bleek dit toch een flinke klus. Er kwamen andere dingen tussen en het project zakte naar de achtergrond. In de jaren daarna kwam ik af en toe de interviews, of het werkbestand weer tegen en bedacht ik dat we door moesten gaan. Ik kwam dan weer bij de ooms op de lijn om te kijken of ze de interviews weer op konden pakken, omdat, nouja, voor je het weet, was het te laat. Maar het lukte nooit echt om het weer serieus nieuw leven in te blazen.
Toen opa overleed heb ik me hierover flink voor de kop geslagen. Nu waren we te laat. Tót ik in de loop van 2023 bedacht dat ik het toch nog een keer moest proberen. Oma was er nog, we hadden nog wat materiaal vanuit 2011, wie weet dat het dan toch nog lukte. Ik vroeg de ooms weer en we zijn om tafel gegaan om te zien wat er nog nodig was. Ik heb toen besloten dat het niet over hun hele leven kon gaan, maar dat ik me zou richten op hun gezin van herkomst tot het moment dat ze gingen trouwen. En zo geschiedde. Ze hebben oma nog wat vragen gesteld en ik ben aan het puzzelen geslagen.
Uiteindelijk is het een film geworden van 100 minuten, zoals je wel kan raden met de titel “De Tijd Vliegt”, waarin we opa en oma horen over hun afkomst en hun jonge jaren. Daarnaast heb ik geprobeerd dit wat op te kleuren met beelden uit die tijd en wat achtergrondmuziek. Tussen de verhalen door zal je bijvoorbeeld beelden van Groningen uit 1919 zien, maar ook foto’s van opa en oma en hun familie.
Oma heeft een paar jaar geleden natuurlijk haar mooie boek uitgebracht, dus veel zullen jullie wel herkennen, maar ik hoop dat jullie er toch van genieten en hem af en toe eens terugkijken ter ere van onze prachtige opa en oma.
Veel plezier!
Muziek van de film is te vinden op  • Plasfilm